Thursday, May 10, 2007

Σπίτια Μπαλατσουκαίων στο Μυρόφυλλο Τρικάλων

Στην εικόνα φαίνονται τα σπίτια των Μπαλατσουκαίων στο Μυρόφυλλο Τρικάλων. Σύμφωνα με την παλιά ορολογία ειναι τα Άνω Μπαλατσουκαίικα και τα Κάτω Μπαλατσουκαίικα.
Το σπιτι μου στο χωριό ειναι το άνω πέτρινο κτίσμα το οποίο χτίστηκε το 1907 από τον Γεώργιο Μπαλατσούκα(Λιόλιο Μπαλατσούκα).

Ιστορική αναδρομή:
Σύμφωνα με τις ομολογίες της οικογένειας μου το σπίτι μας(Άνω Μπαλατσουκαίικα) το είχε ως αρχηγείο του ο Άρης Βελουχιώτης.....Οι παππούδες μου καθώς και κάποιοι από τους θείους μου θυμούνται και την όψη του μιας και η οικογένειές μας έμεναν στο υπόγειο(κατόι) του σπιτιού. Ο λόγος που δεν διώχθηκαν από το σπίτι είναι γιατί ο αδερφός του παππού μου σπούδασε μαζί με τον Επικεφαλή του "Στρατηγίου της Μέσης Ανατολής" στη Δασολογική Σχολή Θεσσαλονίκης. (Ο αδερφός του παππού μου σκοτώθηκε στον πόλεμο του '40, Αθανάσιος Γ. Μπαλατσούκας)
Στις 15-2-1944 μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις στο σπίτι μας, μεταξύ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ και του Στρατηγού Κρις (Άγγλος) υπογράφτηκε το "Προσύμφωνο της Πλάκας"....
Στα Κάτω Μπαλατσουκαίικα διέμενε η αντιπροσωπεία του Ζέρβα ενω στα Άνω Μπαλατσουκαίικα έμεναν ο Άρης Βελουχιώτης και γενικότερα οι εκπρόσωποι του ΕΑΜ
. Ο Στρατηγός Κρις (Άγγλος) έμενε απέναντι από το σπίτι μας, στο σπίτι του Αποστόλη Καγκιούζη
Το σπίτι αυτό , είναι χωρισμένο με μεσοτοιχία και αποτελείται από τέσσερις χώρους (δυο άνω και δυο κάτω). Ένας από τους άνω χώρους χρησιμοποιήθηκε ως γραφείο και ο άλλος ως αίθουσα συσκέψεων του"Στρατηγίου της Μέσης Ανατολής".




ΜΥΡΟΦΥΛΛΟ (Μυρόκοβο)


Είναι κτισμένο στις νότιες πλαγιές του βουνού Χατζή, σε υψόμ. 700 μ., στην αριστερή όχθη του Αχελώου και απέχει από τα Τρίκαλα 85 χλμ. Είναι έδρα της ομώνυμης Κοινότητας και περιλαμβάνει τους συνοικισμούς Μπουρνιάς, Καραβδέικα, Φτέρη, Πύργος, Γκολφάρι, Γλίστρα, Μηλότοπος και Αγ. Γεώργιος, σκορπισμένους στην πλαγιά του βουνού.

Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν Μυρόκοβο, μ’ αυτήν δε αναφέρεται στο χρυσόβουλο του 1336 του αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ανδρόνικου Γ΄ Παλαιολόγου (1328-1341). Το 1682 ο κωδικογράφος ιερέας Νικόλαος από το Μυρόκοβο έγραψε στον χειρόγραφο κώδικα 167 της Εμπορικής Σχολής της Χάλκης, τώρα κώδικα των Βρυξελλών (ΙΙ 2406 της Βελγικής Βιβλιοθήκης Albert I), στο μεν πρώτο μέρος 145 επιστολές του Ευγένιου Γιαννούλη του Αιτωλού μερικών από τις οποίες παραλήπτης ήταν ο ίδιος, στο δε δεύτερο μέρος 130 επιστολές άλλων λογίων της εποχής του μεταξύ δε των τελευταίων δύο επιστολές του 1617 παραλήπτης των οποίων ήταν ο δάσκαλος Μάξιμος ο Πελοποννήσιος που ζούσε στα τέλη της δεύτερης δεκαετίας του 17ου αι. στο Μυρόκοβο. Μυροκοβίτης ήταν και ο ιερέας της μητρόπολης Τρίκκης Χριστόδουλος προς τον οποίο απήυθυνε επιστολή ο Ευγένιος Γιαννούλης ο Αιτωλός. Μυροκοβίτης ήταν ίσως και ο λόγιος και διδάσκαλος Αθανάσιος Λιοντάρης (ΙΖ΄ αι.).

Τον Ιούλιο του 1806 ή του Μάη του 1807 στο βουνό Αλαμάνος του Μυρόφυλλου ο Κατσαντώνης με τα παλικάρια του σκότωσε τον επικεφαλής των Τουρκαλβανών του Αλή πασά Βελή Γκέκα. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1820 κατά την απογραφή του Αλή πασά στο βιλαέτι της Τρίκκης και Σταγών, το Μυρόφυλλο ήταν το μεγαλύτερο χωριό της περιοχής και είχε 40 σπίτια. Το 1821 φιλοξένησε τους πρόσφυγες μετά τις μάχες στο Ανατολικό Ασπροπόταμο με κυριότερη αυτή της Πόρτας.

Στις 30 Ιουλίου 1821 έγινε στο βουνό Αλαμάνος του Μυρόφυλλου μάχη μεταξύ του Νικολού Στουρνάρη και του πασά Σούλτζε Κόρτζια που το 1823 κατέστρεψε όλο το Ασπροπόταμο μαζί με το Μυρόφυλλο στο οποίο είχαν καταφύγει οι πρόσφυγες των χωριών του Ανατολικού Ασπροπόταμου μετά την ήττα των οπλαρχηγών Νικολού Στουρνάρη, Χριστοδούλου Χατζηπέτρου, Γρηγόρη Λιακατά και Νάσου Μάνταλου. Στις 15-2-1944 έγινε στο Μυρόφυλλο σύσκεψη μεταξύ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ. Το 1963 το χωριό καταστράφηκε από κατολίσθηση και την 1/5/1967 από σεισμό.

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ :

  • Ι.Μ. ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ. Βρίσκεται νότια του χωριού, πάνω από την αριστερή όχθη του Αχελώου, στον ομώνυμο συνοικισμό της Κοινότητας Μυροφύλλου. Το μοναστήρι περιβάλλεται από ψηλό μανδρότοιχο, τα κελιά του όμως είναι ερειπωμένα. Η είσοδός του βρίσκεται προς Δ. και προστατεύεται από ένα τριόροφο πύργο δεξιά της. Πάνω δεξιά στην πέτρα της βάσης του ανακουφιστικού τόξου της εισόδου είναι σκαλισμένη η επιγραφή: «1828 + π(α)π(α)κ(ο)σμ(άς)» και πάνω αριστερά: «1828 + Μ(υ)ρ(ο)κ(ο)β(ο)». Αμέσως μετά την είσοδο αριστερά μας, υψώνεται η μονόχωρη, τρουλλαία, τρίκογχη εκκλησία της Παναγίας, που κτίστηκε το 1614 καθώς υποδηλώνουν οι χαραγμένες στην εξωτερική πλευρά της νότια κόγχης της εκατέρωθεν σταυρού χρονολογίες από Χριστού και από κτίσεως κόσμου «1614+ΖΡΚΒ» (7122-5508=1614). Η εκκλησία χτίστηκε στη θέση ενός εξωκκλησιού της Γέννησης του Χριστού και κάηκε το 1823. Από την πυρκαγιά γλίτωσαν μερικές από τις τοιχογραφίες της. Οι Τοιχογραφίες του ναού της Παναγίας είναι πιο αξιόλογες από αυτές του καθολικού της μονής,του Αγίου Γεωργίου. Πάνω από τον νάρθηκα της εκκλησίας βρίσκεται το παρεκκλήσι των Ταξιαρχών που κτίστηκε το 1738. Στο νάρθηκα του ναού ανάμεσα στην Παναγία και τον αρχάγγελο Μιχαήλ που κρατεί δίστομη ρομφαία εικονίζεται ο δικέφαλος αετός. Η βόρεια πλευρά της εκκλησίας είναι πλακοσκέπαστη και η νότια κεραμοσκέπαστη. Προς Α. της εκκλησίας της Παναγίας βρίσκεται το σταυροειδές, εγγεγραμμένο καθολικό του μοναστηριού με κιονοστήρικτο εξωνάρθηκα, προς Β. του οποίου και του κυρίως ναού υπάρχουν δύο κελλιά. Το καθολικό καλύπτεται με δίρριχτη πλακοσκέπαστη στέγη που προς Α. και Δ. καταλήγει σε μισό κεντρί. Σύμφωνα με μια επιγραφή χαραγμένη στο αριστερό άκρο του πάνω από την είσοδό του ανακουφιστικού τόξου, κτίστηκε το 1836. «1836 | Απρηλήου 1 | Μ(υ)Ρ(ο)Κ(ο)Β(ο)». Την ίδια χρονολογία βρίσκουμε και στην εξωτερική πλευρά της ημικυκλικής κόγχης του αγίου Βήματος. Ο επισκέπτης εύκολα αντιλαμβάνεται τον αμυντικό χαρακτήρα της μονής. Η διαρρύθμιση του εσωτερικού χώρου, τα ψηλά και ισχυρά τείχη, οι πολεμίστρες, τα καταφύγια, οι υπόγειες στοές εξασφάλιζαν προστασία στους μοναχούς και στους φιλοξενούμενους του μοναστηριού. Το 1822 διέμεναν στο μοναστήρι για ασφάλεια, οι πολυπληθείς οικογένειες των Αρματολών Χατζηπετραίων και Στουρναραίων. Το μοναστήρι καταστράφηκε το 1823 από τον Σούλτζε Κόρτζια και ξανακτίστηκε.
  • Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ. Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και κτίστηκε το 1857. Στο τέμπλο υπάρχει εικόνα του Αγίου Γεωργίου του αψιθ (=1719) και εικόνα του Αγίου Δημητρίου του Σαμαριναίου αγιογράφου Αθανάσιου της 20ης Ιουνίου 1882.
  • ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΑΡΧΟΝΤΙΚΑ, του χωριού.


ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ :

  • Ορειβασία - Αναρρίχηση -> α) Μυρόφυλλο-Αλαμάνος(υψόμετρο: 1975 μ.)

β) Μυρόφυλλο-Χατζή(υψόμετρο: 2038 μ.)

  • Κολύμπι & ψάρεμα στον Αχελώο
  • Touring με μηχανές ή "τζιπ" σε όλα τα χωριά της διαδρομής (όπου ακόμη και σήμερα υπάρχουν παρθένα μέρη)